Zarządzanie efektywnością produkcji w przedsiębiorstwach wymaga nie tylko precyzyjnego planowania, ale także stosowania wskaźników, które umożliwiają ocenę wydajności pracy i wykorzystania sprzętu. Jednym z nich jest wskaźnik TEEP (Total Effective Equipment Performance), określający całkowitą efektywną wydajność sprzętu. Dzięki niemu przedsiębiorstwa mogą analizować, w jakim stopniu wykorzystywane są dostępne zasoby, by zoptymalizować działania i zwiększyć produkcję. Sprawdźmy, czym jest TEEP i dlaczego warto go wykorzystywać!
Wskaźnik TEEP – co to jest?
Wskaźnik TEEP, czyli całkowita efektywna wydajność sprzętu, jest nowoczesnym podejściem do oceny efektywności pracy maszyn i zasobów. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod, takich jak wskaźnik OEE (Overall Equipment Effectiveness), TEEP traktuje wszystko, co nie przyczynia się bezpośrednio do produkcji, jako stratę. Analizując TEEP, bierze się pod uwagę dostępność sprzętu, wydajność produkcji oraz jakość produktów. To właśnie te trzy elementy określają ogólną efektywność sprzętu.
Jak obliczyć wskaźnik TEEP?
Przy obliczeniach TEEP przyjmuje się, że całkowity czas produkcji może teoretycznie wynieść 720 godzin miesięcznie (30 dni x 24 godziny). Idealna sytuacja zakładałaby, że zakład produkcyjny działałby z pełną mocą przez te 720 godzin, co przełożyłoby się na wskaźnik TEEP równy 100%. Jednak rzeczywiste warunki pracy zazwyczaj różnią się od idealnych założeń – zakłady mogą funkcjonować na przykład w systemie dwuzmianowym przez pięć dni w tygodniu, co znacząco skraca czas produkcji.
Przyjrzyjmy się poniższemu przykładowi.
- Planowany czas produkcji: w miesiącu może wynosić 360 godzin (15 godzin na dobę x 24 dni robocze).
- Dostępność: stosunek planowanego czasu produkcji do całkowitego czasu w miesiącu, czyli 360 godzin podzielone przez 720 godzin, co daje 50%.
- Wydajność: zakładając, że codzienne przerwy związane z usterkami lub konserwacją zajmują średnio 3 godziny, efektywny czas pracy wynosi 12 godzin na 15 godzin zmiany, co przekłada się na wydajność na poziomie 80%.
- Jakość produktów: przyjmując, że 5% miesięcznej produkcji nie spełnia wymagań i podlega utylizacji, jakość wyniesie 95%.
Na podstawie tych wartości wskaźnik TEEP wyniesie:
TEEP = 0,5 x 0,8 x 0,95 x 100% = 38%
Taki wynik wskazuje, że tylko 38% całkowitej dostępnej mocy produkcyjnej jest wykorzystywane efektywnie, co podkreśla potencjalne rezerwy.
Do czego przydaje się wskaźnik TEEP?
Wskaźnik TEEP jest narzędziem pozwalającym menedżerom zrozumieć, w jakim stopniu firma wykorzystuje dostępne zasoby i sprzęt. Przeanalizowanie tego wskaźnika daje wgląd w to, co można zrobić, aby podnieść wydajność produkcji i efektywność działania. Dzięki temu wskaźnikowi osoby odpowiedzialne za zarządzanie mogą dokładnie określić, które działania operacyjne mają wpływ na wydajność. Na podstawie analizy TEEP można m.in.:
- analizować czas operacyjny – nadmierne przestoje spowodowane czynnościami czyszczącymi lub konserwacyjnymi można zminimalizować, by poprawić wydajność produkcji;
- dostosować harmonogram konserwacji – zmiana harmonogramu przeglądów technicznych może zapewnić większą dostępność sprzętu;
- optymalizować wykorzystanie zasobów – zwiększenie liczby zmian, dodanie pracowników na weekendy lub przydzielenie nadgodzin może wpłynąć na wzrost produkcji bez konieczności zakupu nowego sprzętu.
Porównanie TEEP z innymi wskaźnikami wydajności
TEEP jest jednym z trzech podstawowych wskaźników używanych do oceny wydajności operacyjnej zakładu produkcyjnego, obok wskaźnika OEE i OOE. Każdy z nich pełni nieco inną rolę.
- Wskaźnik TEEP zapewnia pełny obraz wykorzystywania zasobów w kontekście ich dostępności. To najbardziej strategiczny z tych wskaźników, dający obraz potencjalnych rezerw, które mogą zostać wykorzystane.
- Wskaźnik OOE (ogólna efektywność sprzętu) mierzy efektywność operacyjną zakładu w stosunku do założonego planu. Uwzględnia czas, w którym sprzęt jest gotowy do pracy, i dostarcza informacji o wykorzystaniu operacyjnym.
- Wskaźnik OEE (ogólna efektywność operacji koncentruje się na wydajności operacyjnej i dostępności sprzętu. To ścisły miernik, który uwzględnia wyłącznie straty wynikające z awarii i planowanych przestojów, takich jak konserwacje. OEE nie bierze pod uwagę strat przyniesionych przez nieplanowane przestoje czy prac szkoleniowych.
Każdy z tych wskaźników może pełnić inne funkcje w analizie i doskonaleniu procesów produkcyjnych. Dzięki temu możliwe jest bardziej kompleksowe podejście do optymalizacji zasobów, co w rezultacie przekłada się na najbardziej efektywne wykorzystanie zasobów.
Wskaźnik TEEP a system CMMS
Planowanie przestojów, takich jak konserwacje, może znacznie wpływać na dostępność sprzętu. Odpowiednie zarządzanie harmonogramem przeglądów jest istotne, aby zminimalizować planowany czas przestoju i maksymalizować wydajność operacyjną. Może w tym pomóc system CMMS (Computerized Maintenance Management System), który umożliwia efektywne planowanie działań konserwacyjnych i pozwala na lepszą organizację pracy.
System CMMS ułatwia planowanie przestojów na okresy, kiedy sprzęt jest najmniej potrzebny, np. na weekendy, gdy zakład nie funkcjonuje w pełnym wymiarze czasu. Tego rodzaju planowanie zmniejsza wpływ przestojów na dostępność maszyn.
Wprowadzenie systemów CMMS pozwala również na analizę historycznych danych dotyczących przestojów i ich przyczyn. Dzięki temu zarządzający mogą podejmować decyzje oparte na podstawie przeszłych wyników, co umożliwia bardziej elastyczne i optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów.
FAQ:
- Czym jest wskaźnik TEEP i dlaczego warto go mierzyć?
Wskaźnik TEEP (Total Effective Equipment Performance) określa, jak efektywnie zakład wykorzystuje zasoby, uwzględniając pełen czas dostępności sprzętu. Jego analiza pozwala odkryć, gdzie można zwiększyć efektywność produkcji i jak najlepiej rozplanować zasoby, aby poprawić wydajność pracy.
- Jakie działania mogą pomóc w poprawie wskaźnika TEEP?
Poprawa TEEP jest możliwa przez minimalizację przestojów, zwiększenie dostępności sprzętu oraz podniesienie jakości produktów. Warto wdrożyć system CMMS, który pomoże śledzić efektywność pracy, wskaże najważniejsze problemy i pozwoli na ich rozwiązanie, co w efekcie zwiększy wydajność produkcji.
- W jaki sposób TEEP różni się od wskaźnika OEE?
TEEP, w przeciwieństwie do OEE, uwzględnia maksymalny dostępny czas pracy maszyn w ciągu doby. Dzięki temu pomaga zrozumieć pełne możliwości produkcyjne zakładu, włączając w to czas, który w innych wskaźnikach może być traktowany jako nieaktywny.